Tussen oktober 2020 en januari 2021 heeft Labyrinth ruim 200 bijstandsgerechtigden geïnterviewd over hun ervaringen met het zoeken naar werk en de begeleiding die zij daarbij kregen. Hiermee heeft Labyrinth na de drie eerste metingen, nu ook de laatste meting afgerond binnen het meerjarige onderzoek ‘Proef Bijstand’. Voor deze laatste meting heeft Labyrinth haar eigen interviewteam ingezet, maar ook studenten van de opleiding Social Work aan de Hogeschool van Arnhem (HAN) getraind om interviews af te nemen.
Onderzoek ‘Proef bijstand’
Het is een vraag die velen bezighoudt, van politici en ambtenaren tot onderzoekers en sociaal welzijnswerkers: Hoe help je mensen het beste uit de bijstand en weer aan het werk? Om beter te weten welk beleid goed werkt, hebben gemeentes de mogelijkheid gekregen binnen de Participatiewet om te experimenteren met verschillende vormen van begeleiding en verplichtingen. Ook de Gemeente Nijmegen is in 2017 gestart met zo een experiment; de proef Bijstand. Deze proef liep tot 2020. De 360 deelnemers aan de proef werden ingedeeld in drie groepen.
- Deelnemers in de eerste groep mochten zelf bepalen hoe en of zij werk zochten. Zij werden dus meer vrij gelaten en kregen minder of geen begeleiding. Ook mochten zij meer houden van het geld dat ze bijverdienden. Dat hoefde niet per se in loondienst te zijn; een eigen onderneming starten mocht ook.
- Deelnemers in de tweede groep ontvingen extra begeleiding en ondersteuning bij het vinden van werk. Ook deze groep mocht meer geld houden als er werd bijverdiend.
- Voor deelnemers in de derde groep bleef alles het zelfde zoals vastgelegd in de Participatiewet. Dit was de vergelijkingsgroep.
Voor het onderzoek Proef Bijstand werden de deelnemers uit alle drie de groepen meerdere keren geïnterviewd. Op deze manier kon worden onderzocht of en welke verplichtingen en begeleiding effectief zijn. Er werd daarbij niet alleen gekeken naar het vinden van een baan, maar ook meer algemeen naar de gezondheid, maatschappelijke integratie, zelfstandig ondernemerschap en welzijn.
Interviews afgenomen door interviewers Labyrinth en studenten HAN
Labyrinth heeft voor het onderzoek de vier metingen uitgevoerd. Deelnemers konden online de vragenlijst invullen, maar ook met een interviewer van Labyrinth. Bij de eerste drie metingen waren de interviews face-to-face. De interviews voor de laatste meting zijn vanwege de coronamaatregelen telefonisch afgenomen door zowel interviewers van Labyrinth als negen studenten Social Work van de HAN. Het afnemen van de interviews was onderdeel van de vrije keuzeruimte van de studenten tijdens hun studie. De studenten volgden een training van Labyrinth, die bestond uit een door Labyrinth ontwikkelde e-learning en een groepstraining waarbij onder andere interviewtechnieken werden geoefend. Na afloop ontvingen de geslaagde studenten een certificaat als bewijs van succesvolle voltooiing van de opdracht. Voor deinzet van de studenten heeftLabyrinth samengewerkt met de gemeente Nijmegen en de Hogeschool van Arnhem Nijmegen (HAN).
Resultaten
De resultaten van de onlangs afgeronde nameting zijn nog niet bekend. De gemeente zal later dit jaar hierover publiceren. De resultaten van de proef zelf zijn in mei 2020 bekend gemaakt. In het onderzoek werd geen positief effect op de uitstroom naar (deeltijd-)werk gevonden. Wel deden deelnemers meer hun best dan in de controlegroep. Er werden geen eenduidige effecten gevonden op de maatschappelijke effecten en het welzijn van deelnemers als geheel. Er werden wel verschillen gevonden tussen de groep die vrijgelaten werd en intensievere begeleiding kreeg. Zo waren er bij de groep zonder begeleiding gemixte resultaten te zien (zowel positief als negatief), terwijl er bij de groep met intensieve begeleiding overwegend positieve resultaten waren, indien er resultaten waren – op veel onderwerpen bleek echter geen significant verschil tussen de treatments en de vergelijkingsgroep.
Voor het veldwerk in Nijmegen werkte Labyrinth samen met onderzoeker János Betkó van de Radboud universiteit en gemeente Nijmegen. In deze blog geeft hij op Sargasso zijn beschouwing op het experiment. Alle artikelen over het onderwerp ‘proef bijstand’ op Sargasso zijn hier te lezen. Meer informatie over de resultaten van het onderzoek vindt u hier.