Nieuw beleidskader
Vanwege het nieuwe beleidskader van de Rijksoverheid rondom standplaatsen voor woonwagens, voert Labyrinth in verschillende Nederlandse gemeenten onafhankelijk onderzoek uit naar de behoefte aan standplaatsen van woonwagenbewoners, inclusief kermisreizigers en spijtoptanten. Onlangs deed Labyrinth ook onderzoek naar de behoefte aan standplaatsen in Apeldoorn. Dit is de gemeente met de meeste standplaatsen in Nederland.
Betrokkenheid vanuit de doelgroep
In lijn met het beleidskader van de Rijksoverheid, werd de doelgroep op gepaste wijze bij dit onderzoek betrokken. Zo namen vertegenwoordigers van woonwagenbewoners en kermisexploitanten samen met de gemeente zitting in een projectgroep, die gedurende het onderzoek de begeleidingscommissie was. De Vereniging Sinti Roma Woonwagenbewoners Nederland was ook vertegenwoordigd en heeft begeleiding geboden aan de projectgroep en geassisteerd bij de ontwikkeling van de vragenlijsten. De datavergaring en -analyse en rapportage van resultaten zijn volledig uitgevoerd door Labyrinth Onderzoek en Advies.
Behoefte aan standplaatsen is aanzienlijk
Uit het onderzoek blijkt dat er een grote behoefte bestaat aan standplaatsen. In totaal hebben 115 huishoudens* aangegeven nu of in de toekomst behoefte te hebben aan een standplaats. Dan gaat het om 62 standplaatsen voor woonwagenbewoners en 53 standplaatsen voor kermisexploitanten. Het is aannemelijk dat deze behoefte de aankomende jaren nog verder zal toenemen, omdat ook inwonende kinderen zelfstandig zullen willen gaan wonen.
Uit de resultaten van het onderzoek blijken duidelijke verschillen in behoeften tussen woonwagenbewoners en kermisreizigers. Zo geven woonwagenbewoners vaker de voorkeur aan huurmogelijkheden en kermisexploitanten vaker aan koopmogelijkheden. Ook willen woonwagenbewoners vaker een woonvak met berging en sanitaire voorzieningen. Kermisexploitanten geven juist vaker de voorkeur aan een woon- en werkvak. Het zijn vooral woonwagenbewoners die duidelijke voorkeuren hebben rondom standplaatslocaties. Veel van hen willen op een grote of middelgrote standplaatslocatie wonen. Ook wil de meerderheid van de woonwagenbewoners graag op één van de al bestaande standplaatslocaties in Apeldoorn wonen.
Aandacht behoeften woonwagenbewoners
Naar aanleiding van het onderzoek heeft Wethouder Stukker van de Gemeente Apeldoorn toegezegd dat er volgend jaar wordt gekeken naar de mogelijkheden voor uitbreiding van het aantal standplaatsen. Voor de zomer van 2020 zal de gemeente een plan van aanpak maken voor de uitbreiding van het aantal standplaatsen. Het plan van aanpak wordt in samenspraak met woonwagenbewoners en kermisexploitanten uitgewerkt.
Nieuw landelijk beleid
In 2018 kwam de Nederlandse overheid met een nieuw beleidskader rondom standplaatsen voor woonwagens. Hierin is opgenomen dat gemeenten in hun beleid voldoende rekening moeten houden met woonwagenbewoners en hun ruimte moet bieden voor het woonwagenleven. Zo moeten woonwagenbewoners binnen een redelijke termijn kans hebben op een standplaats. Daarnaast moeten woningcorporaties zorgen dat er plaats is voor woonwagenbewoners om te wonen. Ook is het belangrijk dat gemeenten de behoefte aan standplaatsen in kaart brengen en hier de doelgroep bij betrekken.
* Niet meegeteld zijn minderjarigen en doorstromers die al een standplaats hebben.